Thị Trường Xe Điện Trung Quốc Và Bài Toán Nhân Lực

Cùng Blog Xe Điện đọc bài viết ngay sau đây để khám phá những thách thức và cơ hội trong ngành công nghiệp xe điện sôi động hiện nay!

Câu chuyện của Xing Wei

Cuộc sống khó khăn ban đầu

Khi còn là một thiếu niên, anh đã quyết tâm rời quê hương Hongshi, gần biên giới Trung Quốc với Triều Tiên. Anh theo học tại một trường trung học dạy nghề ở đông bắc Trung Quốc năm 2003, nơi giáo viên của anh nói rằng anh nên tìm việc làm ở phía đông nam Trung Quốc, gần Hong Kong.

Xing Wei tốt nghiệp và tại Quảng Châu, anh tìm được việc làm tại một nhà máy dập các bộ phận thân xe cho một nhà máy lắp ráp Honda gần đó.

Câu chuyện của Xing Wei trong thị trường xe điện Trung Quốc

Anh kiếm được 1.150 USD một năm và ở chung phòng ký túc xá ngột ngạt với ba công nhân khác. “Có máy lạnh nhưng vì phải tự trả tiền điện nên về cơ bản chúng tôi không bật lên”, Xing nói.

Bất cứ khi nào thiết bị mới xuất hiện, các chuyên gia nước ngoài đều kết nối nó với máy tính xách tay và điên cuồng sử dụng tất cả các quyết định về chạy thử nghiệm. Và Xing hiểu rất ít, Xing nói “Tôi chỉ có thể nhìn họ như một hình nộm”.

Nó để lại dấu ấn trong người đàn ông này. Anh ta sống bằng những bữa ăn tự phục vụ miễn phí tại nhà máy và tiết kiệm tiền lương, 100 USD một tháng, để mua một chiếc máy tính xách tay IBM trị giá 1.195 USD. Xing học tự động hóa vào cuối tuần thông qua một chương trình giáo dục dành cho người lớn.

Chuyển đổi sự nghiệp: Từ thợ điện đến chuyên gia robot

Việc đào tạo sẽ giúp Xing có được sự nghiệp trong lĩnh vực xe điện. Đến năm 2019, anh đã mua một căn hộ rộng gần 1.100m2 ở ngoại ô Ninh Ba, cách Quảng Châu 800 dặm. Hiện nay, bố mẹ anh đang sống trong căn hộ chung cư trong khi vợ chồng Xing và hai con trai phải trả 350 USD/tháng để thuê một căn hộ rộng 1.300 m2 ở Hợp Phì.

Câu chuyện của Xing Wei trong thị trường xe điện Trung Quốc

Hai thập kỷ sau, Xing, 42 tuổi, kiếm được gần 60.000 USD mỗi năm. Anh làm thợ điện cao cấp lắp đặt robot công nghiệp tại các nhà máy sản xuất ô tô điện cho Nio, một nhà sản xuất ô tô Trung Quốc. Mùa đông năm ngoái, anh mua một chiếc xe thể thao đa dụng Nio ES6 trị giá 52.000 USD.

Triển vọng và tương lai thị trường xe điện Trung Quốc

Sự bùng nổ của thị trường xe điện Trung Quốc

Sự bùng nổ của thị trường xe điện Trung Quốc

Thị trường xe điện của Trung Quốc không chỉ là thị trường lớn nhất mà còn là thị trường phát triển nhanh nhất trên toàn cầu.

Sự tăng trưởng này được thúc đẩy bởi chính sách hỗ trợ mạnh mẽ từ chính phủ, đầu tư lớn từ các doanh nghiệp và nhu cầu ngày càng tăng về phương tiện thân thiện với môi trường trong nước.

Điều này khiến sự điên cuồng xây dựng và mở rộng các nhà máy và các chuyên gia xe điện - robot trở thành chủ đề nóng.

Khủng hoảng lao động trong ngành xe điện Trung Quốc

Trong bối cảnh kinh tế Trung Quốc tăng trưởng chậm lại, Bắc Kinh đang chuyển hướng lao động vào các ngành nghề đang phát triển nhanh như sản xuất xe điện. Tuy nhiên, đất nước này đang đối mặt với thách thức là thiếu đào tạo nghề và sự thiếu hứng thú của giới trẻ có trình độ đại học đối với công việc tại các nhà máy.

Theo một báo cáo của chính phủ Thượng Hải, 10% kỹ thuật viên hàng đầu kiếm được ít nhất 51.000 USD mỗi năm và thường xuyên thay đổi công việc để tìm kiếm cơ hội tốt hơn.

Trong đó, có hơn 1,5 triệu người hiện đang làm việc tại hàng chục công ty xe điện ở Trung Quốc và các nhà cung cấp của họ. Công ty lớn nhất trong số đó, BYD, có 570.000 công nhân, so với 610.000 công nhân trên toàn thế giới của Big Three của Detroit tại Mỹ cộng lại.

Các thách thức về nhân lực cần giải quyết trong thị trường xe điện Trung Quốc

Trong thị trường xe điện Trung Quốc, sự phát triển nhanh chóng của các nhà máy sản xuất, được hỗ trợ bởi các khoản vay từ ngân hàng quốc doanh và các chính quyền địa phương, đã dẫn đến cạnh tranh giá cả mạnh mẽ, khiến nhiều công ty lỗ nặng.

Nio, một trong những công ty lớn, đã phải sa thải 10% nhân sự để đối phó với tình trạng này, mặc dù không có cắt giảm trong lĩnh vực sản xuất.

Các thách thức về nhân lực cần giải quyết trong thị trường xe điện Trung Quốc

Nguyên nhân chính của tình trạng này là do các nhà hoạch định kinh tế không lường trước được sự bùng nổ của ngành xe điện và không đào tạo đủ lao động kỹ thuật cần thiết. Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin đã cảnh báo rằng vào năm 2025, ngành công nghiệp sẽ cần khoảng 1,2 triệu lao động, trong khi chỉ có 170.000 người đáp ứng được yêu cầu.

Nhiều sinh viên tốt nghiệp đại học ở Trung Quốc có trình độ cao, nhưng lại ưu tiên tìm kiếm việc làm văn phòng thay vì làm việc tại các nhà máy, điều này đã làm phức tạp thêm vấn đề thiếu hụt nhân lực trong ngành. Chính phủ đã cố gắng giải quyết vấn đề này bằng cách đào tạo thế hệ lao động mới, nhưng kết quả còn khác biệt.

Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực

Năm 2014, Tập Cận Bình đã kêu gọi nâng cao chất lượng lao động tại Trung Quốc, nhưng thách thức đến từ việc các bậc cha mẹ không ủng hộ con cái theo học các trường trung học dạy nghề. Số lượng thanh thiếu niên theo học các trường này đã giảm 25% từ 2010 đến 2021, phản ánh sự kỳ thị xã hội đối với công việc nhà máy.

Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực cho thị trường xe điện Trung Quốc

Đồng thời, tỷ lệ đăng ký vào các trường đại học đã tăng vọt, từ 10% năm 2000 lên 60%, khiến việc thiết lập các chương trình đào tạo nghề lâu dài trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

Tuy nhiên, sự thay đổi trong cơ cấu dân số cũng đang thúc đẩy nhu cầu này, với tỷ lệ sinh giảm đáng kể, số thanh niên đến tuổi 18 dự kiến giảm một nửa trong tương lai gần.

Tự động hoá trong thị trường xe điện Trung Quốc

Trung Quốc, và đặc biệt là ngành công nghiệp ô tô điện, đang cố gắng sử dụng tự động hóa để giải quyết tình trạng thiếu nhân lực.

Theo Liên đoàn Robot Quốc tế, các doanh nghiệp ở Trung Quốc đã lắp đặt nhiều robot công nghiệp vào năm 2022 hơn phần còn lại của thế giới cộng lại. Trung Quốc đã vượt qua các đối thủ sản xuất lớn nhất là Nhật Bản, Mỹ, Hàn Quốc và Đức.

Tự động hoá trong thị trường xe điện Trung Quốc

Ông Ji, phó chủ tịch sản xuất của công ty Nio cho biết, đến năm 2027, Nio có kế hoạch thay thế một nửa vị trí quản lý bằng trí tuệ nhân tạo và 1/3 công nhân nhà máy bằng robot. Một trong những nhà máy của Nio sản xuất 300.000 xe điện động cơ một năm và chỉ có 30 công nhân.

“Tất cả các công ty này đều gặp khó khăn trong việc tìm kiếm lao động”, Chu Linlin, giám đốc điều hành của Pricle Capital, một công ty đầu tư ở Thượng Hải có cổ phần tại nhiều nhà máy Trung Quốc, cho biết. “Đó là lý do tại sao tất cả các công ty đều đang tìm kiếm các giải pháp tự động hóa và robot”.

Tuy nhiên, robot chỉ có thể đáp ứng một phần nhu cầu ngày càng tăng về kỹ thuật viên nhà máy của Trung Quốc.

Tự động hoá trong thị trường xe điện Trung Quốc

Volkswagen đang tuyển dụng một trung tâm nghiên cứu mới gần Nio, Hợp Phì, với 3.000 kỹ sư để phát triển ô tô điện và đang chuẩn bị chế tạo ô tô điện ở đó.

Điều đó có nghĩa là nhu cầu về các chuyên gia như ông Xing thậm chí còn nhiều hơn, người vốn đã gặp khó khăn trong việc tuyển dụng đội ngũ thợ điện của mình. Ông nói: “Chúng tôi cũng liên tục tuyển dụng và chúng tôi không thể tuyển được những nhân sự phù hợp”.